नागपूर : महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीबाबत हालचालींना वेग आला आहे. दुपारी 3.30 वाजता निवडणूक आयोगाची पत्रकार परिषद होणार असून त्यात महाराष्ट्र निवडणुकीचा कार्यक्रम जाहीर केला जाणार आहे. महाराष्ट्र विधानसभेचा कार्यकाळ २६ नोव्हेंबरला संपत आहे. अशा स्थितीत याआधी राज्यातील निवडणुकीचे निकाल लागण्याची पूर्ण शक्यता आहे. सध्या महाराष्ट्रात एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखाली महायुतीचे सरकार आहे. सत्ताधारी महाआघाडीत एकनाथ शिंदे यांची शिवसेना आणि अजित पवार यांच्या नेतृत्वाखालील राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्ष (NCP) तसेच भारतीय जनता पक्ष (BJP) यांचा समावेश आहे. महाराष्ट्राच्या निवडणुकीत सरकारची पुनरावृत्ती करण्याचे आव्हान महायुतीसमोर आहे. निवडणुकीचे वेळापत्रक जाहीर करण्यापूर्वी भाजपने दावा केला आहे की राज्यात प्रो-इन्कम्बन्सी मते असतील. त्याचवेळी विरोधी महाविकास आघाडी (एमव्हीए) सरकारविरोधात वातावरण असल्याचा दावा करत आहे.
महाविकास आघाडीची सत्ता स्थापन करण्यात धडपड-
एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेनेच्या आमदारांची बंडखोरी आणि अजित पवार यांच्या नेतृत्वाखालील राष्ट्रवादीच्या बंडामुळे युतीला झालेल्या वेदनांवर विजय मिळवून सरकार स्थापन करण्याचा एमव्हीए प्रयत्न करेल. महाराष्ट्रातील विधानसभेचे संख्याबळ २८८ आहे. महाराष्ट्रात सरकार स्थापनेसाठी 145 विधानसभेच्या जागा आवश्यक आहेत. विधानसभेत 145 किंवा त्याहून अधिक संख्याबळ असलेला पक्ष किंवा आघाडी राज्यात सरकार स्थापन करेल.
Wenesday Rate
Wed 25 Dec. 2024
मागील निवडणुकीचे निकाल कसे लागले?
गेल्या महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीत भाजपच्या नेतृत्वाखालील महायुतीने 161 जागा जिंकल्या होत्या. त्यानंतर भाजप 105 जागा जिंकून सर्वात मोठा पक्ष ठरला होता. शिवसेना ५६ जागा जिंकून दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. त्यानंतर भाजप आणि शिवसेना (संयुक्त) युती करून निवडणूक रिंगणात उतरले होते. भाजप-शिवसेना युतीला 161 जागांच्या पूर्ण बहुमताने सरकार स्थापन करण्याचा जनादेश मिळाला होता. मात्र, या दोन्ही पक्षांमधील मतभेदानंतर शिवसेनेने काँग्रेस आणि राष्ट्रवादी काँग्रेससोबत आघाडी करून सरकार स्थापन केले. 2019 च्या निवडणुकीत राष्ट्रवादी 54 जागांसह तिसरा सर्वात मोठा पक्ष ठरला आणि 44 जागांसह काँग्रेस चौथ्या क्रमांकाचा पक्ष ठरला.
5 वर्षात किती वेगळे दृश्य-
महाराष्ट्रात गेल्या निवडणुकीतही दोन आघाड्यांमध्ये लढत झाली होती, यावेळीही अशीच लढत आहे, मात्र युतींचे स्वरूप बदलले आहे. 2019 च्या निवडणुकीत शिवसेना भाजपच्या नेतृत्वाखालील आघाडीचा भाग होती आणि राष्ट्रवादी काँग्रेसने काँग्रेसशी मैत्री केली होती. या निवडणुकीत शिवसेना आणि राष्ट्रवादी हे दोन्ही पक्ष महाआघाडीत एकत्र आहेत.
होय, फरक एवढाच आहे की, गेल्या निवडणुकीत उद्धव ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखालील संयुक्त शिवसेना महायुतीत होती, यावेळी एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेना या युतीत आहे. राष्ट्रवादी महायुतीत आहे पण शरद पवार महाविकास आघाडीत आहेत. आपापल्या पक्षात बंडखोरी करून नाव आणि ब्रँड गमावलेल्या उद्धव ठाकरे आणि शरद पवार या दोन्ही बलाढ्य नेत्यांनी नवा पक्ष स्थापन केला असून, या दोन्ही नेत्यांसाठी नव्या नावाने आणि ब्रँडसह महाराष्ट्रातील ही पहिलीच निवडणूक असेल.
कोणाचे अस्तित्वा धोक्यात –
महाराष्ट्रातील ही निवडणूक महायुतीपासून ते महाविकास आघाडी पर्यंत दोन्ही आघाड्यांसाठी तसेच नेते आणि पक्षांसाठी कठीण बनली आहे. शिवसेना (UBT) एकनाथ शिंदे यांना देशद्रोही म्हणत असताना शिंदे यांचा पक्ष स्वतःलाच खरी शिवसेना म्हणवत आहे. दोन्ही पक्षांसाठी या निवडणुका म्हणजे खरी शिवसेना कोण, हे जनतेच्या न्यायालयातील निर्णयाप्रमाणे असेल.
अजित पवार आणि शरद पवार यांच्यात खऱ्या आणि खोट्या पक्षांची अशीच लढत सुरू आहे. लोकसभा निवडणुकीचे निकाल फुकाचे होते हे सिद्ध करण्याचे आव्हान भाजपसमोर असेल, कारण विरोधी पक्षाच्या प्रचारामुळे सार्वत्रिक निवडणुकीत खराब कामगिरी झाल्याचे पक्षाचे नेते सांगत आले आहेत. त्याचबरोबर सार्वत्रिक निवडणुकीत विजयाचा वेग कायम ठेवण्याचे आव्हान काँग्रेससमोर असेल.
कोण काय साध्य करण्याची आशा करतो?
दोन्ही आघाड्यांमध्ये सहभागी प्रत्येक पक्षाला चांगल्या निकालाची अपेक्षा आहे. रोख लाभ योजना आणि महिलांसाठी पायाभूत सुविधांबाबत केलेल्या कामांमुळे महायुतीतील पक्षांना पुन्हा जनादेश मिळेल, असा विश्वास आहे. महायुतीचे दुहेरी इंजिन सरकारला विकासाचा वेग वाढवण्याचे आश्वासन देत आहे. तर विरोधी MVA ला देशद्रोही कार्डाच्या मदतीने सहानुभूतीची मते मिळतील असा विश्वास आहे. राज्यातील ढासळलेली कायदा आणि सुव्यवस्था, मराठा आरक्षण आणि शिंदे सरकारचे अपयश लक्षात घेऊन महाविकास आघाडीला पुन्हा सत्तेत येण्याची आशा आहे.
