नागपूर : महाराष्ट्राच्या राजकारणात रविवारी मोठा राजकीय भूकंप झाला. राष्ट्रवादी काँग्रेसचे सर्वेसर्वा शरद पवार यांची साथ सोडत अजित पवारांनी महाराष्ट्राचे उपमुख्यमंत्री म्हणून शपथ घेतली त्यामुळे राष्ट्रवादीच्या गोटात खळबळ उडाली. मात्र आगामी २०२४ च्या निवडणुकांच्या तोंडावर अजित पवार एनडीएत गेल्यामुळे शरद पवारांना खरच धक्का बसला का? की 2024 पर्यंत किमान दोन बोटींवर स्वार होण्याचा पवारांचा मानस आहे ? असा सवाल उपस्थित करण्यात येत आहे. या अनुषंगाने एकीकडे शरद पवार आणि त्यांची मुलगी खासदार सुप्रिया सुळे हे विरोधी पक्षात राहतील तर तर दुसऱ्या बाजूला पुतणे अजित पवार आणि विश्वासू प्रफुल्ल पटेल हे एनडीएमध्ये राहतील असे बोलल्या जात आहे.
राज्याच्या राजकारणात निर्णायक भूमिका बजावणारे प्रभावी मराठा मतदार [३० टक्क्यांहून अधिक] अजित पवार यांच्या या निर्णयावर कशी प्रतिक्रिया देतात यावर बरेच काही अवलंबून असेल. मराठ्यांच्या मतदानाचा पॅटर्न आतापर्यंत संमिश्र असून पश्चिम महाराष्ट्रात राष्ट्रवादीपेक्षा भाजपच्या विरोधात जास्त मते पडली आहेत. मराठ्यांचा भाजपप्रती नापसंतीचं एकमेव कारण म्हणजे नरेंद्र मोदींच्या ऑफरनंतरही पवार स्वतः कधीही भाजपच्या बाजूने गेले नाहीत. या विश्वासघाताची सर्वात दुःखद बाब म्हणजे पवारांचा विश्वासघात त्यांच्या शत्रूंनी नव्हे तर त्यांच्याच लोकांकडून झाल्याचे बोलले जात आहे.
Gold Rate
Monday 20 Jan. 2025
भूतकाळात केवळ कुटुंबातील सदस्यांनी आणि जवळच्या नातेवाईकांनी राजांचा विश्वासघात करून सत्तापालट केले असे नाही, तर संसदीय लोकशाहीतही अशा घटना घडल्या आहेत. रविवारी महाराष्ट्रातील राजकीय घडामोडी हे त्याचे ताजे उदाहरण आहे. ठाकरे, अब्दुल्ला, मुलायमसिंग यादव, बादल आणि नंदामुरी तारक राम राव ऊर्फ एनटीआर यांच्या नावांचा समावेश असलेल्या यादीत शरद पवारही सामील झाले आहेत. यापैकी बहुतेकांनी मेहनतीच्या जोरावर पुनरागमन केले. आपल्या राजकीय कारकिर्दीतील सर्वात कठीण आणि अपमानास्पद आव्हान पवार कसे पेलतात याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.
काँग्रेसला लगावला होता उपरोधिक टोला-
पवारांनी 1999 मध्ये राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्षाची स्थापना करून स्वबळावर पक्ष पुढे नेला होता. आता त्यांच्यासमोर बंडखोरीला सामोरे जाण्याचे आव्हान आहे. पवारांसाठी आणखी लाजिरवाणी बाब म्हणजे त्यांच्याच आमदारांनी त्यांना इथे सोडून दिले आहे. दुसरीकडे, अनेक विधाने करूनही महाराष्ट्रात काँग्रेस एकसंध आहे. पवारांनी अनेकदा त्यांच्या पूर्वीच्या पक्षाची खिल्ली उडवली आहे. ते म्हणाले होते की, काँग्रेसमध्ये सहभागी असलेल्या लोकांनी हे मान्य केले पाहिजे की या जुन्या पक्षाचा प्रभाव आता पूर्वीसारखा ‘काश्मीर ते कन्याकुमारी’ राहिला नाही.
पवारांनी सांगितली होती जमीनदाराची कहाणी-
पवारांना उत्तर प्रदेशातील जमीनदारांबद्दल एक किस्सा सांगायलाही आवडले ज्यांनी आपली बहुतेक जमीन गमावली आणि आपल्या ‘हवेली’ राखण्यास असमर्थ ठरले. काँग्रेसची तुलना यूपीच्या जमीनदारांशी करताना ते एकदा म्हणाले होते, ‘मी उत्तर प्रदेशातील जमीनदारांची एक गोष्ट सांगितली होती ज्यांच्याकडे मोठ्या ‘हवेली’ होत्या. जमीन मर्यादा कायद्यामुळे त्यांच्या जमिनी कमी झाल्या. हवेल्या टिकून राहिल्या पण त्यांची देखभाल आणि दुरुस्ती करण्याची त्यांची क्षमता कमी झाली. सकाळी जमीनदार उठल्यावर त्याला आजूबाजूला हिरवीगार शेतं दिसतात आणि म्हणतात की ही सगळी जमीन आपली आहे. पूर्वी ते त्यांचे होते, पण आता ते त्यांचे राहिले नाही. पवारांनाही माहीत नसावे की, ते स्वत: लवकरच अशाच प्रकारचे जमीनदार होणार आहेत.
2024 ची स्क्रिप्ट आहे तयार-
राष्ट्रवादीच्या फुटीचा परिणाम 2024 च्या लोकसभा निवडणुकीवरही होणार आहे. 2019 च्या लोकसभेत भाजप आणि तत्कालीन संयुक्त शिवसेना यांनी लोकसभेच्या 48 पैकी 42 जागा जिंकल्या. 2024 साठी, अजित पवारांच्या मदतीने, एनडीएच्या 2019 च्या कामगिरीची पुनरावृत्ती करण्यासाठी स्क्रिप्ट तयार करण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत. राष्ट्रवादी काँग्रेसमधील फुटीचा केवळ एमव्हीएवरच विपरीत परिणाम होणार नाही तर पश्चिम महाराष्ट्रातील काँग्रेसवरही विपरित परिणाम होईल, जिथे ते राष्ट्रवादीसोबत युती करत आहेत. चंद्राबाबू नायडू यांनी त्यांचे सासरे एन.टी. रामाराव यांना ज्या प्रकारे बाजूला केले किंवा अखिलेश यादव यांनी त्यांचे वडील मुलायमसिंग यादव यांना ज्या प्रकारे पदच्युत केले त्याप्रमाणेच अजित पवारांचे पक्षांतर आहे. अजित पवारांनी आमदारांमध्ये आपला दबदबा दाखवला आहे.
