नागपूर : दीड वर्षांपूर्वी भारतीय रिझर्व्ह बँकेने बंदी घातलेल्या 2000 रुपयांच्या नोटा बदलून घेण्यासाठी मजुरांचा वापर करणाऱ्या मोठ्या रॅकेटचा पोलिसांनी पर्दाफाश केला आहे. या रॅकेटचे दिल्ली, गुजरात आणि उत्तर प्रदेशशी ‘कनेक्शन’ असल्याचे तपासात समोर आले आहे. मजुरांकडून लाखोंच्या नोटा बदलून घेऊन त्यांना काही रुपयांचे आमिष दाखवण्यात आले. यामागे व्यावसायिकांची टोळी कार्यरत असल्याचे दिसून येत आहे.
सदर पोलिसांनी दलाल नंदलाल मोरया (वय 35, रा. सीताबर्डी), रोहित बावणे (34, रा. शांतीनगर), किशोर बोहरिया (54, रा. झिंगाबाई टाकळी) आणि व्यापारी अनिलकुमार जैन (56, रा. जबलपूर, मध्य) यांना अटक केली आहे. पोलिसांनी त्यांच्याकडून रोख रकमेसह २.६७ लाख रुपयांचा माल जप्त केला आहे. अनिल कुमार जैन हा नोटा बदलणाऱ्या टोळीचा म्होरक्या असून त्याने आतापर्यंत कोट्यवधी नोटा बदलल्याचे सांगण्यात येत आहे.
Wenesday Rate
Wednesday01 Jan. 2025
दीड वर्षांपूर्वी 2000 रुपयांच्या नोटा चलनातून बाद करण्यात आल्या होत्या. तथापि, ज्यांच्याकडे अजूनही नोटा आहेत, ते आरबीआयला त्यांचा पत्ता, आधार कार्ड देऊन नोटा बदलून घेऊ शकतात. यासाठी 20 हजार रुपयांची मर्यादा निश्चित करण्यात आली आहे.
महाराष्ट्रात नागपूर, बेलापूर आणि मुंबई या तीन ठिकाणी नोटा बदलल्या जातात. रिझर्व्ह बँकेत एक विशेष काउंटर आहे. मुख्य आरोपी अनिल कुमार जैन दिल्ली आणि उत्तर प्रदेशातून 2000 रुपयांच्या नोटा आणतो. हे बदलण्यासाठी त्यांनी नागपुरातील नंदलाल मोरया, रोहित बावणे आणि किशोर बहोरिया यांचा समावेश केला. बहोरिया झोपडपट्टीत जाऊन महिला गोळा करायचे. तो त्या महिलांना मजुरी म्हणून 300 रुपये देऊन आरबीआयकडून नोटा बदलून देण्यास सांगत होता. अनिल कुमार जैन मध्य प्रदेशातील एका बँकेत कमी पैशात फाटक्या नोटा बदलून देण्याचे काम करायचा. तो दिल्ली, उत्तर प्रदेश, कर्नाटक, तेलंगणा, गुजरात आदी राज्यांतील व्यापाऱ्यांकडून 2000 रुपयांच्या नोटा आणायचा.
तो 1 लाख रुपयांवर 20 हजार रुपये कमिशन घेत असे. तर नागपूरचे रोहित, किशोर आणि नंदलाल प्रत्येक मजुराला एक हजार रुपये कमिशन देत असत. अशा प्रकारे 1 लाख रुपयांपैकी सुमारे 75 हजार रुपये व्यापाऱ्यांना परत केले जात होते.
मागील तीन महिन्यांपासून आरबीआयमध्ये नोटा बदलून घेण्यासाठी महिलांची गर्दी अचानक वाढू लागली. यामध्ये मोठ्या प्रमाणात मजूर, गरीब आणि झोपडपट्टीतील महिलांचा समावेश होता. एसएचओ मनीष ठाकरे यांना या रॅकेटची माहिती मिळाली. त्यांनी सापळा रचून काही महिलांना ताब्यात घेतले. नोटा बदलून देण्यासाठी 300 रुपयांची लाच घेत असल्याचे महिलांनी कबूल केले. त्यानंतर अनिल जैन यांचे नाव पुढे आले. आता या टोळीतील आरोपींची संख्या वाढण्याची शक्यता आहे.
