नागपूर महानगरपालिकेच्या (NMC) निवडणुका गेल्या दोन वर्षांपासून प्रलंबित आहेत. ओबीसी आरक्षण, प्रभाग पुनर्रचना आणि इतर कायदेशीर अडचणींमुळे निवडणुका वारंवार लांबणीवर टाकल्या गेल्या आहेत. त्यामुळे 2022 पासून नागपूर महापालिकेवर प्रशासकाची नियुक्ती करण्यात आली आहे. मात्र, जर आजच निवडणुका झाल्या, तर कोणत्या पक्षाला आघाडी मिळेल?
भाजपचा दबदबा आणि रणनीती
भाजपने 2017 च्या नागपूर महानगरपालिका निवडणुकीत 151 पैकी 108 जागांवर विजय मिळवला होता. राज्य आणि केंद्र सरकारमध्ये सत्तेवर असलेल्या भाजपकडे अद्यापही नागपूरमध्ये मजबूत संघटन आहे.
Gold Rate
04 April 2025
भाजपने आगामी निवडणुकीसाठी 130 जागा जिंकण्याचे ध्येय ठेवले आहे. पक्षाने कार्यक्षम नगरसेवकांना प्रोत्साहन देण्याची आणि कमकुवत नगरसेवकांची जागा नव्या चेहऱ्यांना देण्याची रणनीती आखली आहे. तसेच “ट्रिपल इंजिन” सरकार म्हणजे केंद्र, राज्य आणि महानगरपालिका एकत्र काम करून नागपूरच्या विकासाला वेग देईल, असा पक्षाचा प्रचार आहे.
जर आज निवडणुका झाल्या, तर भाजपला प्रबळ संधी आहे. मात्र, नागरिकांच्या वाढत्या अपेक्षा, स्थानिक समस्या आणि काही प्रमाणात सत्ता विरोधी लाट याचा त्यांना फटका बसू शकतो.
काँग्रेस: अस्तित्व टिकवण्याची लढाई
काँग्रेस पक्षाची नागपूरमधील स्थिती दिवसेंदिवस खालावत आहे. 2017 मध्ये पक्षाला केवळ 29 जागा मिळाल्या, आणि त्यानंतर अंतर्गत गटबाजी आणि नेतृत्वाच्या अभावामुळे काँग्रेसला फारशी प्रगती करता आलेली नाही.
सध्या काँग्रेसच्या वतीने कोणतीही प्रभावी निवडणूक मोहीम सुरू झालेली नाही. भाजपशी लढण्यासाठी पक्षाला संघटन मजबूत करावे लागेल आणि मतदारांना आकर्षित करण्यासाठी नव्या मुद्द्यांवर भर द्यावा लागेल. अन्यथा, जर आज निवडणुका झाल्या, तर काँग्रेसला फारसा फायदा होणार नाही.
शिवसेना (उद्धव बाळासाहेब ठाकरे) आणि आम आदमी पक्ष: नवे पर्याय?
शिवसेना (उद्धव बाळासाहेब ठाकरे) गटाने नागपूर महानगरपालिका निवडणुका स्वतंत्रपणे लढण्याचा निर्णय घेतला आहे. मात्र, नागपुरात सेनेचा प्रभाव तुलनेने कमी आहे. जर पक्षाने योग्य आघाड्या केल्या नाहीत, तर भाजपसमोर ते फारसा प्रभाव पाडू शकणार नाहीत.
दुसरीकडे, आम आदमी पक्ष (AAP) नागपुरात 151 पैकी सर्व जागांवर लढण्याची तयारी करत आहे. शिक्षण, आरोग्य, पायाभूत सुविधा यासारख्या स्थानिक प्रश्नांवर AAP भर देत आहे. मात्र, नागपुरात पक्षाची संघटनशक्ती अजून मजबूत झालेली नाही, त्यामुळे त्यांचा विजय कठीण दिसतो.
जर निवडणुका आज झाल्या तर…
जर नागपूर महानगरपालिका निवडणुका आज झाल्या, तर भाजप पुन्हा सत्तेत येण्याची दाट शक्यता आहे. त्यांचे संघटन, “ट्रिपल इंजिन” सरकारची संकल्पना आणि मतदारांवरील प्रभाव यामुळे पक्ष मजबूत स्थितीत आहे.
मात्र, सत्ता विरोधी लाट आणि स्थानिक प्रश्नांमुळे भाजपच्या जागांमध्ये थोडी घट होऊ शकते, आणि त्याचा फायदा काँग्रेस, शिवसेना किंवा AAP यांना होऊ शकतो.
भाजप आघाडीवर असला तरी निवडणुका लांबणीवर पडत असल्याने राजकीय समीकरणे बदलू शकतात. विरोधी पक्षांनी मतदारांपर्यंत प्रभावी प्रचार मोहीम नेली तर त्यांना थोडा फायदा होऊ शकतो. मात्र, सध्याच्या परिस्थितीत, नागपूरमध्ये भाजपच पुन्हा सत्तेवर येण्याची शक्यता अधिक आहे.
