– आगामी २०२४ मध्ये होणाऱ्या लोकसभा निवडणुकीसाठी सर्व राजकीय पक्षातील नेत्यांनी तयारी सुरु केली आहे. नुकताच कर्नाटक विधानसभेच्या निवडणुकीत भाजपला मोठा धक्का बसला. महाराष्ट्रात महाविकास आघाडीने शिंदे-भाजप युतीला पराभूत करण्यासाठी कंबर कसली आहे. त्यामुळेच महाराष्ट्रात भाजपला कोणताही धोका पत्करायचा नाही. खरं तर, 17 मे रोजी भारतीय जनता पक्षाचे अध्यक्ष जेपी नड्डा यांनी महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांची त्यांच्या निवासस्थानी भेट घेतली. यावेळी भाजप नेते देवेंद्र फडणवीस, चंद्रशेखर बावनकुळे, आशिष शेलार हे देखील उपस्थित होते.
मुख्यमंत्री कार्यालयाने (सीएमओ) ही बैठक सौजन्यपूर्ण भेट असल्याचे म्हटले आहे. मात्र, सूत्रांवर विश्वास ठेवायचा झाल्यास 2024 मध्ये होणाऱ्या सार्वत्रिक निवडणुका डोळ्यासमोर ठेवून ही बैठक घेण्यात आली होती. या बैठकीनंतरच मुख्यमंत्री शिंदे मुंबई आणि ठाण्यात मान्सूनपूर्व कामांचा आढावा घेण्यासाठी पोहोचले होते. या शिवाय या १५ दिवसांत राज्यात अनेक कल्याणकारी योजना आणि प्रकल्पांचे उद्घाटन करण्यात आले.
या बैठकीत लोकसभा निवडणुकीच्या तयारीवर चर्चा : –
खरे तर लोकसभा निवडणुकीच्या दृष्टिकोनातून महाराष्ट्र हे अत्यंत महत्त्वाचे राज्य आहे. त्यात 48 लोकसभा मतदारसंघ आहेत.
मुंबईत झालेल्या बैठकीत भारतीय जनता पक्षाचे अध्यक्ष जेपी नड्डा यांनी शिंदे यांच्याशी २०२४ च्या निवडणुकीसाठी युती करण्याच्या तयारीबाबत चर्चा केली.या निवडणुकीत पक्षाने 40 हून अधिक जागा मिळवण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे. 2023 मध्ये भारतीय जनता पक्ष तीन राज्यांत सत्तेतून बाहेर पडला आहे. सर्वप्रथम नितीशकुमार यांनी बिहारमध्ये धडक दिली. त्यानंतर हिमाचल प्रदेश भाजपच्या हातातून गेला आणि कर्नाटकचा बालेकिल्लाही हिसकावला गेला. पुढील वर्षी होणाऱ्या लोकसभा निवडणुकीसाठी ही तिन्ही राज्ये अत्यंत महत्त्वाची आहेत. लोकसभेच्या एकूण 72 जागा या तीन राज्यांतून येतात. बिहारमध्ये 2019 च्या लोकसभा निवडणुकीत नितीश यांच्यासोबत भाजपने 40 पैकी 39 जागा जिंकल्या होत्या.
आता एकनाथ शिंदे यांच्यासह भाजपने महाराष्ट्रात सरकार स्थापन केले असेल, पण पोटनिवडणुकीचे निकाल भाजपच्या बाजूने लागलेले नाहीत. राज्यातील कसबा पेठ मतदारसंघात काँग्रेसने 27 वर्षांनंतर भाजपचा पराभव केला. सरकार गमावल्यानंतर उद्धव ठाकरेंनी पुन्हा एकदा कथनाच्या लढाईत स्वत:ला पुढे केल्याचे मानले जात आहे, तर भाजपलाही हे समजू लागले आहे. तथापि, महाविकास आघाडी (MVA), उद्धव यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेना (UBT), काँग्रेस आणि राष्ट्रवादी काँग्रेस पार्टी (NCP) यांचा समावेश असलेली संयुक्त विरोधी आघाडी भाजपच्या 40 जागांच्या लक्ष्याला मोठे आव्हान देऊ शकते.
महाविकास आघाडीमध्ये सामील असलेल्या पक्षांनी 2024 च्या निवडणुकीसाठी जागावाटपावर चर्चा सुरू केली आहे.
मुख्यमंत्री शिंदे खासदारांसोबत नियमित बैठका सुरु :-
सूत्रांनी सांगितले की, नड्डा यांनी शिंदे यांच्याशी झालेल्या भेटीनंतर महाराष्ट्रात 2024 मध्ये होणाऱ्या लोकसभेची तयारी जोरात सुरू झाली असून मुख्यमंत्री शिंदेही खासदारांच्या नियमित बैठका घेत आहेत. शिंदे यांनी आपल्या खासदारांना मोदी सरकारच्या नऊ वर्षांच्या कार्यकाळातील आतापर्यंतच्या कामगिरीचे प्रदर्शन करण्यासाठी आपापल्या मतदारसंघात कार्यक्रम सुरू करण्यास सांगितले. तसेच गेल्या काही दिवसांत शिंदे-देवेंद्र फडणवीस सरकारने आपल्या ‘सरकार तुमच्या दारी’
या योजनेचा प्रचार करण्यासाठी सर्वतोपरी मजल मारली आहे. या कार्यक्रमांतर्गत गरजूंना थेट लाभ मिळवून देणे आणि सरकारी सेवा नागरिकांपर्यंत योग्य पद्धतीने पोहोचणे हे राज्य सरकारचे उद्दिष्ट आहे.शिंदे सरकारने महालभारती हे नवीन वेब पोर्टलही सुरू केले आहे. या पोर्टलमध्ये सरकारने आतापर्यंत जारी केलेल्या सर्व योजनांची यादी संबंधित सरकारी कार्यालयांच्या पत्त्यांसह उपलब्ध करून दिली जाईल. अशा कल्याणकारी सेवांचा लाभ नागरिकांना मिळावा, याची जबाबदारी जिल्हाधिकारी आणि महापालिका आयुक्तांसारख्या वरिष्ठ प्रशासकीय अधिकाऱ्यांवर टाकण्यात येणार आहे.
लोकसभा निवडणुकीत भाजपसाठी महाराष्ट्र महत्त्वाचा –
2019 मध्ये झालेल्या लोकसभा निवडणुकीत भारतीय जनता पक्षाने एकट्याने 303 जागांचा आकडा पार केला होता. मात्र पुढील वर्षी होणाऱ्या लोकसभा निवडणुकीत या पक्षाला अनेक राज्यांमध्ये प्रादेशिक पक्षांना सोबत आणायचे आहे.
2024 मध्ये होणाऱ्या सार्वत्रिक निवडणुकांना अजून एक वर्ष बाकी आहे, पण सर्वच पक्षांनी तयारीला वेग दिला आहे. एकीकडे सर्व विरोधी पक्ष एकमेकांशी युती करून भाजपला आव्हान देण्याची तयारी करत आहेत, तर दुसरीकडे भाजपने अपना दल ते लोक जनशक्ती पार्टी, नॅशनल पीपल्स पार्टीपासून टिपरा मोथापर्यंत सर्व प्रादेशिक पक्षांना सोबत घेतले आहे.
महाराष्ट्राचा विचार केला तर लोकसभेच्या 48 जागा खूप जास्त आहेत. भाजपला त्याचे महत्त्व माहीत आहे, त्यामुळेच भाजपला पक्ष सोडायचा नाही. या राज्यात 2019 मध्ये झालेल्या लोकसभा निवडणुकीत भाजपने 23 तर शिवसेनेने 18 जागा जिंकल्या होत्या. यावेळी भाजपचे 25 जागांवर विशेष लक्ष आहे. कारण आगामी लोकसभा निवडणुकीत उद्धव ठाकरेही काँग्रेस-राष्ट्रवादीसोबत आहेत.
जागावाटपावरून शिवसेनेत भाजप-शिंदे गटात खडाजंगी?
शिंदे गटाच्या शिवसेनेने नुकतीच बैठक आयोजित केली होती. ज्यामध्ये त्यांनी लोकसभेच्या 22 जागांवर दावा केला होता. या बैठकीत उद्धव सेनेशी फारकत घेऊन शिंदे छावणीत दाखल झालेल्या 13 खासदारांना आपापल्या जागेवर कायम ठेवण्याबाबतही चर्चा झाली. शिंदे गटाला भाजप सावत्र आईची वागणूक देत असल्याचा आरोप शिंदे यांचे शिवसेनेचे खासदार गजानन कीर्तिकर यांनी केला.
महाविकास आघाडीमध्ये जागांचा समझोता सहज होणार का?
या वेळी महाराष्ट्रात काँग्रेस, राष्ट्रवादी काँग्रेस आणि शिवसेना (उद्धव गट) महाविकास आघाडीअंतर्गत एकत्र निवडणूक लढवणार आहेत, मात्र तिन्ही पक्षांमध्ये जागांवर एकमत होऊ शकलेले नाही. नुकतेच राष्ट्रवादी काँग्रेसचे अध्यक्ष शरद पवार यांनी महाविकास आघाडीला जागावाटपाच्या फॉर्म्युल्यावर कोणताही ठोस निकाल लावता आलेला नाही, असे स्पष्ट केले आहे. पक्षात समाविष्ट असलेले तिन्ही पक्ष (काँग्रेस-राष्ट्रवादी-उद्धव गट) मतविभाजनाबाबत आपापली सूत्रे ठेवत आहेत. एकही पक्ष जिंकलेल्या जागा सोडायला तयार नाही. महाविकास आघाडीतील जागावाटपाबाबत पुढील आठवड्यात बैठक होणार आहे.
शिवसेनेत आतापर्यंत काय झाले?
महाराष्ट्र विधानसभेच्या निवडणुका 2019 मध्ये झाल्या. भारतीय जनता पक्ष 288 विधानसभा जागांसह महाराष्ट्रात सर्वात मोठा पक्ष म्हणून उदयास आला. देवेंद्र फडणवीस यांच्या नेतृत्वाखाली भाजपने 105 जागा जिंकल्या. दुसरीकडे, उद्धव ठाकरेंच्या नेतृत्वाखालील शिवसेनेला 56, शरद पवारांच्या राष्ट्रवादीला 54 आणि काँग्रेसला 42 जागा मिळाल्या आहेत. इतर जागा लहान पक्ष आणि अपक्ष उमेदवारांच्या वाट्याला गेल्या.
निवडणूक निकालानंतर शिवसेना आणि भारतीय जनता पक्षाने मुख्यमंत्रिपद राखण्याचा निर्धार केला होता. या दोन्ही पक्षांमधील चर्चा इतकी वाढली की शिवसेनेने भारतीय जनता पक्षासोबतची युती तोडून काँग्रेस आणि राष्ट्रवादी काँग्रेससोबत सरकार स्थापन केले. त्यामुळे उद्धव ठाकरे राज्यात मुख्यमंत्री झाले. 20 जून 2022 रोजी सरकार स्थापनेनंतर अडीच वर्षांनी शिवसेना पक्षांतर्गत बंडखोरी झाली. त्यानंतर एकनाथ शिंदे यांनी भाजपसोबत सरकार स्थापन केले.